Kaçıngan/Kısıtlı Yiyecek Alımı Bozukluğu: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Kaçıngan/Kısıtlı Yiyecek Alımı Bozukluğu Nedir?

Kaçıngan/kısıtlı yiyecek alımı bozukluğu (ARFID - Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder), yemek yeme alışkanlıklarında belirgin bir sınırlama veya kaçınma ile karakterize edilen bir yeme bozukluğudur. ARFID, bireyin yeterli miktarda veya çeşitlilikte yiyecek tüketememesine yol açar. Bu durum, kişinin sağlık, kilo veya büyüme süreçlerini olumsuz etkileyebilir. Mersin’de İçel Psikoloji, bu tür yeme bozukluklarına yönelik profesyonel destek sunarak bireylerin sağlıklı yeme alışkanlıkları geliştirmesine yardımcı olmaktadır.

ARFID’in belirtileri, bireyden bireye farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak şu durumlar gözlemlenir:

1. Belirgin Yiyecek Kısıtlaması
   Kişi, belirli bir tat, doku, renk veya sıcaklığa sahip yiyeceklerden kaçınabilir.

2. Yetersiz Beslenme
   Yiyecek tüketimindeki kısıtlamalar, yeterli besin alımını engelleyerek kilo kaybı veya büyüme geriliğine yol açabilir.

3. Yemekle İlgili Kaygılar
   Boğulma korkusu, mide bulantısı veya kusma gibi yemek yeme ile ilgili kaygılar yaygındır.

4. Sosyal Etkileşimlerden Kaçınma
   ARFID’e sahip bireyler, yemek yemeyi içeren sosyal etkinliklerden kaçınabilir.

Kaçıngan/kısıtlı yiyecek alımı bozukluğu, anoreksiya veya bulimia gibi diğer yeme bozukluklarından farklıdır. ARFID’de vücut ağırlığı veya şekli ile ilgili bir takıntı bulunmaz. Yeme davranışındaki kısıtlama, daha çok yiyeceklerin fiziksel özellikleri veya yemek yeme ile ilgili travmatik deneyimlerle ilişkilidir.

Bu bozukluğun oluşumunda birden fazla faktör etkili olabilir:

1. Duyusal Hassasiyetler
   Belirli tatlar, dokular veya kokulara karşı hassasiyet, bireyin belirli yiyecekleri reddetmesine yol açabilir.

2. Travmatik Yemek Deneyimleri
   Boğulma, kusma veya mide rahatsızlığı gibi travmatik olaylar, bireyin yemek yeme alışkanlıklarını etkileyebilir.

3. Psikolojik Faktörler
   Anksiyete bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk veya otizm spektrum bozukluğu gibi psikolojik durumlar ARFID riskini artırabilir.

4. Aile Dinamikleri
   Çocukluk dönemindeki yeme alışkanlıkları ve aile içindeki yemekle ilgili tutumlar da ARFID gelişiminde etkili olabilir.

Tanı koyma sürecinde bir psikiyatrist veya uzman klinik psikologun değerlendirmesi gereklidir. Detaylı bir tıbbi öykü, yeme alışkanlıkları ve fiziksel durumun değerlendirilmesi önemlidir. İçel Psikoloji, Mersin’de ARFID tanısı ve tedavisinde uzman bir yaklaşımla hizmet vermektedir.

ARFID tedavisi multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir. Tedavi sürecinde psikolojik destek, beslenme danışmanlığı ve gerektiğinde tıbbi müdahale bir arada yürütülür:

1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
   BDT, bireyin yeme davranışını etkileyen olumsuz düşünce kalıplarını fark etmesine ve değiştirmesine yardımcı olur.

2. Duyusal Entegrasyon Terapisi
   Bu terapi, bireyin belirli tatlara, kokulara veya dokulara olan hassasiyetini azaltmayı hedefler.

3. Aile Temelli Müdahaleler
   Özellikle çocuk ve ergenlerde, aile desteği tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır.

4. Beslenme Danışmanlığı
   Diyetisyenler, bireyin ihtiyaçlarına uygun bir beslenme planı hazırlayarak yetersiz beslenmeyi önler.

ARFID, genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Çocuklarda bu durumun erken tanınması ve müdahale edilmesi, büyüme ve gelişim üzerinde olumlu etkiler yaratır. İçel Psikoloji, çocuklarda ARFID tedavisinde oyun terapisi gibi çocuk dostu yöntemlerle etkili çözümler sunmaktadır.

Mersin’de ARFID gibi yeme bozukluklarının tedavisinde güvenilir bir adres olan İçel Psikoloji, deneyimli uzmanlarıyla bireylerin yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Her danışanın özel ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş tedavi planları sunan İçel Psikoloji, profesyonel ve bütüncül bir yaklaşım benimser.

Kaçıngan/kısıtlı yiyecek alımı bozukluğu, doğru bir tedavi yaklaşımıyla kontrol altına alınabilir. İçel Psikoloji, ARFID tedavisinde hem bireysel hem de aile temelli çözümlerle danışanlarının yanında yer alır. Eğer sizin veya sevdiklerinizin yeme davranışında bu tür problemler varsa, bir uzmandan destek almak için İçel Psikoloji ile iletişime geçebilirsiniz.